Ανάμεσα στους ιερούς Πατέρας και τους οικουμενικούς διδασκάλους της Εκκλησίας πρώτη θέση κατέχει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, του οποίου η Εκκλησία σήμερα γιορτάζει την μνήμη. Η προσωνυμία "Χρυσόστομος", που του εδόθη λίγα χρόνια μετά τον θάνατό του, φανερώνει για την μεγάλη αξία του αγίου Ιωάννου ως διδασκάλου και ρήτορος της Εκκλησίας. Αλλά ο Χρυσόστομος είναι, όπως είπε ο Ιησούς Χριστός, μέγας στην βασιλεία των ουρανών, ως "ποιήσας και διδάξας". Ο βίος, οι διωγμοί και οι θλίψεις του, μέσα στις οποίες έλαμψεν η αγιωσύνη, είναι μαζί με τους λόγους του η μεγάλη διδαχή, που άφησε στην Εκκλησία. Έχει μεγάλες ομοιότητες με τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Υπήρξεν ασκητικός, ατρόμητος και αμείλικτος ελεγκτής της αμαρτίας και τέλος θύμα του καθήκοντος. "Ου πενίαν δέδοικα", εκήρυττε, "ου πλούτον επιθυμώ· ου θάνατον φοβούμαι, ου ζήσαι εύχομαι, ει μη δια την υμετέραν προκοπήν". Ἀπολυτίκιον, Ἦχος πλ. δ´Ἡ τοῦ στόματός σου καθάπερ πυρσός ἐκλάμψασα χάρις, τὴν οἰκουμένην ἐφώτισεν, ἀφιλαργυρίας τῷ κόσμῳ θησαυροὺς ἐναπέθετο, τὸ ὕψος ἡμῖν τῆς ταπεινοφροσύνης ὑπέδειξεν. Ἀλλὰ σοῖς λόγοις παιδεύων, Πάτερ, Ἰωάννη Χρυσόστομε, πρέσβευε τῷ Λόγῳ Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν. Κοντάκιον, Ἦχος πλ. δ´. Τὴν ὑπὲρ ἡμῶνἘκ τῶν οὐρανῶν ἐδέξω τὴν θείαν χάριν, καὶ διὰ τῶν σῶν χειλέων, πάντας διδάσκεις, προσκυνεῖν ἐν Τριάδι τὸν ἕνα Θεόν, Ἰωάννη Χρυσόστομε, παμμακάριστε Ὅσιε, ἐπαξίως εὐφημοῦμέν σε· ὑπάρχεις γὰρ καθηγητής, ὡς τὰ θεῖα σαφῶν. |